Fiyatlar çiftçiyi küstürüyor! ‘1’e veriyorum 10’a alıyorum’ isyanı

Aleyna Sevim / İSTANBUL – Çiftçiler, market ve pazarlarda yüksek fiyatlarla satılan meyve ve sebzeleri, tarlada maliyetleri kurtaracak paraya dahi satamadıklarını dile getirirken, hasat döneminde düşen fiyatlar birçok çiftçinin ağaçlarını kesmesine neden oluyor. Bunun son örneği limonda yaşandı. Geçen yıl Adana ve Mersin’de bazı çiftçiler, “kilosu 1 lira etmiyor” diyerek limon ağaçlarını keserken, hasat sezonunun bitmesiyle depoda bekletilen limonların kilogram fiyatı, 60-80 liraya kadar çıktı.

Antalya’da çiftçilik yapan Emekli Doktor İbrahim Bodur (62) da benzer sıkıntıyı armutta yaşadığını belirtiyor. Korkuteli ilçesine bağlı Kargın Mahallesi’nde yedi yıldır çiftçilik yapan Bodur, domatesten bibere, karpuzdan armut ağaçlarına kadar 90 dönüm arazisine ektiği ürünlerin çok ucuz fiyatlara alınmak istendiğini fakat marketlerde aynı ürünlerin fahiş fiyatlarla satıldığını görünce tarlada hasadı bekleyen 4 bin armut ağacını sökmeye karar verdiğini söylüyor.

‘Pes ettim’

Tarıma emekli olunca eşine ait arazide başladığını aktaran Bodur, “Üretimim iyi olsun diye haritacıya bile yerleri tespit ettirdim. Bilgileri doğru alarak yer altı su sistemlerini kurdurdum. Bir sürü para harcadım. Amacım ülkeye katkı sağlamaktı. Ancak şunu anladım ki, kıtlık gelmediği müddetçe sorun çözülmeyecek. Armut ağaçlarını dikeli yedi sene oldu. Suluyorsunuz, ilaçlıyorsunuz, meyveleri toplatmak için işçi tutuyorsunuz, soğuk hava depolarına gönderiyorsunuz. Sonrasında ise bu meyveleri 5-10 kat paralara yiyoruz. Manavda yerden eğilip almayacağım armutları 35-40 liraya satıyorlar. Ben onu bahçede beş liraya satamıyorum. Bu meyveleri kimseye ucuz yedirtmiyorlar. Gelen herkes birbiriyle irtibatlı. Soğuk hava deposuna gelen tüccar beş lira veriyor, sonraki gelen dört buçuk lira veriyor. Fiyat aşağıya gidiyor diye düşünüyorsunuz ve içinizden keşke ilk gelene verseydim diyorsunuz. Günler daha az zarar etme psikolojisiyle geçiyor. Baktım ki bu iş olmayacak. Armut ağaçlarımı keseceğim. Kıyamıyorum, yeşilliğini seyrediyorum ama buna mecburum. Kendime bu işe başlarken ‘Dünya yıkılsa pes etmeyeceğim’ demiştim ama pes ettim” diye yakındı.

KİLOSU 100 LİRAYA ÇIKIYOR

Antalya Büyükşehir Belediyesi hal fiyatları:

Armut (Santa Maria): 1 kg 40-60 lira

İBB hal fiyatı:

En düşük kilogram fiyatı: 10 TL – Armut (Akça): 1 kg 50-70 lira

Market zincirlerinde ise kilosu 80 liradan başlayan armut fiyatları 100 liraya kadar çıkıyor:

Armut (Santa Maria, deveci karma): 1.5 kg 140 lira

Armut (Akça): 1 kg 95 lira

Armut (Akça): 1 kg 96 lira

Armut (Deveci): 1 kg 87 lira

Armut (Etruşka): 1 kg 80 lira

Armut (Santa Maria): 750 gr 94 lira

‘En tehlikelisi tarım yapanın kalmaması’

Ektiği diğer ürünlerde de aynı sıkıntıları yaşadığını anlatan Bodur, “Kamyon aldım ve belediyelere gidip ‘Pazarda satılan fiyatın yarısına karpuz getireceğim’ dedim ama ‘böyle bir uygulamamız yok’ dediler. En tehlikelisi de tarımı artık kimsenin yapmıyor olması. En genci 45 yaşında. Suriyeliler gitsin diyorlar ama onlar giderse domates toplayacak kimseyi bulamazlar” diye konuştu.